پایگاه خبری نامحدود ببین، بخوان، زندگی کن
نوشته های مشابه
به قلم: پریا سادات طباطبایی
تاریخ انتشار: 1402/05/10
کار تیمی چیست؟
کار تیمی تنها مربوط به افرادی نیست که در تیم ورزشی فعالیت دارند، افرادی که در یک سازمان هستند هم در کار تیمی قرار می گیرند. به عنوان مثال یک بازیکن به اندازه ی سایر افراد تیم کار می کند تا به هدف واحد مورد نظر برسند. هر کدام وظایف مختلفی دارند ولی همه به هم مرتبط هستند و در راستای رسیدن به موفقیت تلاش می کنند. کار تیمی هم دقیقا این طور است. team work یعنی تعدادی افراد به صورت گروهی و تیمی برای رسیدن به هدف مشخصی با هم همکاری می‌کنند، در کار تیمی یک تیم با هم و با هم فکری هم برای هدف تیم به پیش می روند.
اگر بخواهیم کار یک تیم را به چیزی تشبیه کنیم، می توانیم بگوییم که دقیقا مانند دنده های ساعت است که کنار یکدیگر قرار گرفتند و باهم کار می کنند و اگریکی از دنده ها از کار بیافتد کل سیستم از کار خواهد ایستاد. پس اعضای یک گروه یا تیم هم دقیقا مانند دنده های ساعت به هم وابسته هستند و عدم فعالیت یک عضو مساوی است با عدم ادامه ی فعالیت تیم که منجر به شکست آن تیم می شود. شاید برای تان جالب باشد که بدانید، یکی از مشهورترین مولفان کتاب در زمینه کار تیمی، وی جی ورما، این مفهوم را این گونه تعریف می کند: «کار تیمی، شیوه ی مشخصی از کار کردن است که می کوشد از مجموع توانمندی ها، مهارت ها و انرژی افراد بهترین بهره را کسب کند.»
برخی از ویژگی های کار تیمی هم عبارت هستند از:
- وظایف و کارهای مرتبط و مشترکی را با یکدیگر انجام می دهند.
- مهارت های مکمل دارند.
- اهداف مشترکی دارند و برای رسیدن به آن خود را متعهد می دانند.
- تعاملات اجتماعی با همدیگر دارند و نسبت به همدیگر خود را مسئول می دانند.
- بین خود و محیط اطراف مرزی قائل هستند و برای حفظ این مرز تلاش می کنند.
هدف کار تیمی چیست؟
بسیاری از مدیران و کارفرمایان، هدف شان از ایجاد یک تیم فراهم کردن چارچوبی است که موجب افزایش توانایی کارکنان در برنامه ریزی، حل مسئله و تصمیم گیری برای خدمت رسانی بهتر به مشتریان می شود. برخی از اهداف تیم ها از کار کردن به شیوه ی گروهی عبارتند از:
- درک بهتر تصمیمات
- پشتیبانی بیشتر و مشارکت در اجرای برنامه ها
- افزایش مشارکت در حل مسئله و تصمیم گیری
- مالکیت بیشتر در تصمیمات ، فرایندها و تغییرات
- توانایی و تمایل بیشتر برای مشارکت و بهبود عملکرد کاری
از دیگر موارد مهم در کارهای تیمی هم این است که تیم ها به گونه ای کنار یکدیگر قرار بگیرند یا به عبارتی طوری به تیم و واحدهای مستقل تبدیل شوند که بتوانند براساس هدف، بر ماموریت خود متمرکز شوند.
ویژگی های یک کار تیمی
- هدف ها در یک کار تیمی روشن و واضح است
- تیم استقلال رای دارد
- رقابت ها در یک کار تیمی خوب کاملا مثبت است
- اعضا به هم وابسته اند و با هم کار می کنند
- پاداش ها مبتنی بر عملکرد است
- تسهیلات و تجهیزات و آموزش ها تداوم دارد
- همواره یک نفر نقش رهبری ندارد و مسئولیت بین اعضا می چرخد
- تمام اعضای تیم مراقب یکدیگر هستند و از هم حمایت می کنند
- اعضا رهبرشان را تشویق و پشتیبانی می کنند
- به موفقیت های دیگران و خود اعتماد بسیار دارند
انواع تیم
- تیم های حل کننده مساله
این نوع تیم یا گروه، عموما برای حل مسائل مختلف تشکیل می شوند. افراد در تیم های حل کننده مسئله به تبادل نظر درباره فرآیند کار پرداخته و نظرات و پیشنهاد های مختلف را برسسی می کنند. اینن کار سبب می شود که روش انجام امور بهبود یابد. “دوایر کیفیت” یکی از بیشترین کاربردهای تیم های حل کننده مسائل بود که که در دهه ۸۰ شهرت زیادی پیدا کرد. اغلب این تیم ها از ۸ تا ۱۰ نفر کارگر، کارمند و سرپرست تشکیل می شوند و دارای مسئولیت های مشترک می باشند و برای بهبود کیفیت، راه حل هایی را ارائه می نمایند.
- تیم های خود گردان
از آن جایی که تیم های حل کننده مسائل اختیارات بسیار زیادی نداشتند و مسیر کاری شان کاملا مشخص بود و نمی توانستند دامنه فعالیت خود را به گونه ای گسترش دهند که کارکنان را در فرآیند تصمیم گیری مشارکت دهند، به همین دلیل تیم های مستقلی تشکیل شد که نه تنها به حل مسائل می پردازند بلکه جنبه اجرایی را نیز بر عهده داشتند. معمولا این تیم های خودگردان از ۱۰ تا ۱۵ نفر تشکیل می شوند که مسئولیت هایی مثل نظارت و کنترل برشیوه و سرعت کار، تعیین وظایف و زمان استراحت را بر عهده دارند.
- تیم های متخصص (تیم های چند وظیفه‌ای)
نوع دیگر تیم ها، تیم متخصص یا چند وظیفه ای است. افراد این تیم متعلق به یک سطح (در سلسله مراتب اختیارات سازمانی) می باشند اما دارای تخصص های گوناگون بوده و برای انجام تخصصی دورهم جمع می شوند. تیم های متخصص در آخرین سال های دهه ۱۹۸۰ شهرت جهانی پیدا کردند. جالب است بدانید که همه شرکت های عمده تولید خودرو مثل تویوتا، هوندا، نیسان و … برای اجرای طرح های بسیار پیچیده از این تیم ها استفاده می کنند.
مهارت های لازم برای کار تیمی
اگر به عنوان مدیر یا سرپرست تیم، نتوانید کاری کنید که اعضای تیم با یکدیگر ارتباط موثر و همکاری خوبی داشته باشند، در این صورت کار تیم یا کل سازمان با شکست مواجه می شود. برای داشتن تیمی موفق اعضای گروه باید مهارت‌هایی مانند ارتباط داشتن، محترم شمردن یکدیگر، احترام گذاشتن به نظرات همدیگر، تشویق و حمایت یکدیگر و بسیاری مهارت هایی که به در کناره هم بودن کمک می کنند را داشته باشند. داشتن و تقویت مهارت‌های ارتباطی در کار تیمی بسیار مهم و ضروری است زیرا باعث موفقیت کارهای تیمی می شود.
- مهارت برقراری ارتباط
یکی از مهارت ای لازم در کار تیمی، توانایی افراد در برقراری ارتباط با دیگران است. چرا که فقط با برقراری ارتباط می توان یک تیمی فوق العاده تشکیل داد که اعضای آن به یکدیگر کمک می کنند و موجب پیروزی تیم می شوند. البته لازم به ذکر است که تقویت مهارت ها برای کار تیمی نیاز به صرف زمان و توجه بیشتر دارد. درحقیقت ارتباط خوب یکی از مهارت های اصلی کار گروهی و تیمی است و اگر اعضای تیم نتوانند باهم ارتباط موثری داشته باشند بدون شک کار تیمی به خطر میافتد. اعضا باید نظرات خود را به طور شفاف بیان کنند و از انتقادهای وارده و نظرات مخالف عصبی نشوند وبرعکس برای اتخاذ بهترین تصمیم باید پذیرای نظرات مخالف نیز باشند چرا که در گفتگوها امکان رسیدن به بهترین راه برای موفقیت تیمی وجود دارد.
- مهارت گوش دادن
یکی دیگر از مهارت های مهم در کار گروهی، گوش دادن است که باعث می شود اعضای گروه با توجه بیشتری به بحث و گفتگو درباره نظرات و برنامه های شان بپردازند و با همفکری با یکدیگر بتوانند راه حل های مناسبی برای مشکلات پیدا کنند. به طور کلی این نظرات افراد گروه است که نقش مهمی در به انجام رسیدن هدف مشخص ایفا می کند.
تقویت مهارت‌هایی مانند گوش دادن برای کار تیمی زمانی اهمیت پیدا می کند که اگر عضوی از گروه مهارت گوش دادن را نداشته باشد نمی تواند به نظرات و ایده های اعضای گروه خوب گوش داده و با گروه همراهی کند. هنگامی که یکی از اعضای گروه نظری را مطرح می کند سعی کنید اول به حرف هایش خوب گوش دهید و برای انتقاد کردن به هیچ وجه صحبت هایش را قطع نکنید مگر این که متوجه جایی از صحبت های او نشوید. در واقع گوش دادن نظرات یکدیگر می تواند نقاط ضعف و قوت را مشخص کند و در جهت رفع آن ها و رسیدن به هدف اقدام کند.
از مهم ترین مزایای مهارت خوب گوش دادن در team work این است که ما بتوانیم درک بهتری از ایده و نظرات به اشتراک گذاشته شده توسط همکاران داشته باشیم و از آن ها حمایت کنیم زیرا در این صورت است که باعث پرورش ایده های ناب می شویم که این کار برای موفقیت کار تیمی بسیار مفید است. به همین دلیل اگر سرپرست تیم هستید یا به عنوان یکی از اعضای گروه فعالیت دارید، سعی کنید به سایر اعضا خوب گوش دهید. چرا که مهم ترین راه برای ایجاد همکاری و ارتباط، همین خوب گوش دادن است.
- مسئولیت پذیری
مسئولیت پذیری در فعالیت گروهی بسیار مهم است، چرا که کوتاهی یا نقص در انجام وظیفه هر فرد می تواند بر روند کلی فعالیت گروه نقش منفی داشته باشد و در نهایت نتیجه کل کار تیمی به عنوان خروجی مطرح می شود. بهتر است بدانید که مسئولیت پذیری تنها در کارهای فردی مهم و ضروری نیست بلکه در کارهای تیمی هم هریک از اعضا باید نسبت به وظایفی که بر عهده ی آن ها گذاشته شده است مسئولیت پذیر باشند. اما متاسفانه در برخی از تیم ها افراد به اشتباه این طور فکر می کنند که چون کار تیمی است می توانند مسئولیت های خود را بر دوش اعضای دیگر گروه بیاندازند ولی این کار به دور از رفتار حرفه ای است.
مهم ترین تفاوت در مسئولیت پذیری کار تیمی و انفرادی این است که اگر در یک کار فردی شما کاری را اشتباه انجام دهید مسئولیت آن و عواقبش فقط با خودتان است اما این درحالیست که در کار تیمی به دلیل این که اشتباهات شما به گروه و نتیجه کار گروهی لطمه وارد می کند داشتن مسئولیت پذیری حساس تر هم است.
- بدون تعصب بودن
یکی از مهم ترین نکات در کار گروهی، بی طرف بودن است. اعضای یک تیم باید برای موفقیت کار گروهی، بی طرف باشند و نسبت به دیگران و اتفاقات خاص تعصب نداشته باشند. داشتن حس حسادت، زودرنجی، خودخواهی و رقابت ناسالم دربین اعضای تیم برای همه ی گروه بسیار آزار دهنده است. تمام افراد تیم می بایست نسبت به یکدیگر حس همدلی، مشارکت و هم فکری داشته باشند و نسبت به نظرات مخالف به ایده ی خود زود به جوش نیایند و گارد نگیرند. چرا که این نظرات مخالف و متفاوت خود دلیلی هستند برای پیشرفت گروه. به طور کلی بدون تعصب بودن بدین معناست که اگر در وضعیتی قرار گرفتید که فکر می کنید این شرایط و اتفاق منطقی نیست، می توانید نظر خود را صریح و به روشنی بیان کنید چرا که این گونه هم خودتان حس خوبی خواهید داشت و هم اعضای گروه شما را تحسین خواهند کرد.
- مهارت سازماندهی
یکی دیگر از مهارت ای لازم در کار تیمی، مهارت سازماندهی کردن وظایف و کارهای اعضای گروه است که توسط رهبر یا مدیر گروه انجام می شود. رهبر گروه باید اعضا را با زمان انجام وظایف و نحوه ی انجام علمی کارها آشنا کند. تیم باید بداند کدام کار و در چه زمانی باید انجام شود. از مسئولیت های سرپرست گروه این است که مهارت های حل مشکلات بالقوه، ایجاد عدالت بین اعضا، تعیین محل کار و همچنین کمک به تیم برای متوقف نشدن کارها به هر دلیلی را داشته باشد. اگر تیمی بدون سازماندهی منظم باشد مطمئنا به جای پیشرفت و حرکت به جلو دچار سردرگمی اعضای گروه و شکست می شود.
- مهارت تصمیم گیری
شاید در ابتدا این طور به نظر برسد که تصمیم گیری و رسیدن به یک نظر واحد در برخی اوقات در کارهای گروهی سخت باشد، اما زمانی که تک تک افراد گروه مهارت تصمیم گیری خود را تقویت کنند و این توانایی و مهارت را کسب کنند که چطور برخی اوقات از نظرات خود به نفع کل تیم بگذرند، دیگر تصمیم گیری در یک تیم سخت نیست. توانایی تصمیم گیری در تیم برای پیشبرد کارها بسیار مهم است. اعضای گروه باید با جمع آوری اطلاعات و توجه به تمامی نظرات گروه و استفاده از ایده های ناب بدون تعصب، تصمیم نهایی را بگیرند که به نفع کار کل تیم باشد.
