وجه تسمیه فومن
فوم در فرهنگ فارسی معین به معنی «سیر» و پسوند «ن» به معنی جایگاه کشت است. این منطقه یکی از شهرها و مناطقی است که در آن کشت سیر بسیار فراوان است و به همین دلیل با این نام شناخته میشود.
تاریخ فومن از نام شاعران و فرهیتخگان بسیاری درخشان است و به پناهگاه اندیشمندان هم شناخته میشود. آیتالله محمدتقی بهجت فومنی، شیون فومنی و کیومرث صابری فومنی (گل آقا) از افراد سرشناس این شهرستان هستند.
جاهای دیدنی فومن
فومن برخلاف اینکه یک شهرستان کوچک و شمالی است آنقدر زیبایی و جذابیت دارد که میتوان ساعتها و روزها برای دیدن این زیباییها برنامهریزی کرد و از دیدن سرسبزی و طراوت جای جای آن نفسی دوباره تازه کرد .
پارک فومن
فومن را بهخاطر مجسمههای زیبا و متعددی است که در پارکها و جاهای مختلف این شهر به چشم میخورد به نام شهر مجسمهها میشناسند. بیشتر خیابانها، میادین و پارکهای این شهر مجسمههای زیادی دارند که توجه هر مسافر و گردشگری را بهخود جلب میکند.

مرکز شهر فومن و میدان معروف چهاردختران یکی از همین پارکهای مشهور فومن است که مجسمههای رنگارنگ و متنوعی در آن کارگذاشته شده و جزء دیدنیهای جذاب و خاص این شهر بهحساب میآیند.
این مجسمهها زنان گیلانی با لباسهای سنتی، کودکان مشغول بازی و میوهها و پرندههایی هستند که در محوطهی پارک شهر ساخته شدهاند. یکی دیگر از جالبترین مجسمههای فومن مجسمهی آناهیتا، ایزدبانوی آب در کنار میدان ولیعصر، روبهروی شهرداری فومن است.
جاده سراوان – فومن

وقتی وارد جادهی فومن – سراوان شوید اولین چیزی که توجه و حیرت شما را برخواهد انگیخت درختهای سربهفلک کشیده و تنومند این جاده است. درختهای عظیم و سبز این مسیر زیبایی و رویایی بودن این جاده را دوچندان کرده. اگر در ساعات اولیهی روز مسافر این جاده باشیدمه صبحگاهی و بینظیر آن عیشتان را کامل خواهد کرد.
قلعه رودخان

قلعه رودخان در ۲۰ کیلومتری فومن نشانهای از مقاومت و قدرت است. این قلعه در طول تاریخ تنها قلعهای است که در زمانی ساسانیان، هنگامیکه منطقهی مسکونی بوده و گروههای نظامی و محافظتی در آن حضور داشتهاند، هیچ دشمنی نتوانسته سد آن را بشکند و وارد این قله شود.
همین ماجرا مهمترین اتفاقی است که باعث شهرت این قلعهی باستانی شده. قلعه رودخان در کنار رودی به نام دژ رودگان ساخته شده. نام این مجموعه هم از همین رود گرفته شده اما در گذر زمان نام دژ رودگان به نام قلعه رودخان تغییر پیدا کرده است.
سردخانه، زندان، آبانبار، حوض، آبریزگاه، چندین اتاق دیدبانی، واحدهای مسکونی، دو ارگ و قورخانه بخشهای اصلی این قلعه است و پیش از این، محلی برای سکونت حاکم وقت و خانوادهی او بوده.
ماسوله

ماسوله شهر تاریخی و مشهور فومن است که بهخاطر طبیعت شگفتانگیز و معماری شهری خاصی که دارد بسیار مورد توجه و استقبال قرار گرفته. جادهای که از رشت و فومن به ماسوله میرسد خودش به تنهایی جادهای رویایی و چشمنوازی است که هر چهار فصل آن دیدنی است. بقعه امامزاده عون بن علی، ماسوله رودخان، موزههای ماسوله و آبشار ماسوله در کنار خانههای قدیمی و زیبایی که دارد جزء دیدنیهای این شهر است.
ییلاق زودلسر

کمی بالاتر از روستای زودل فومن ییلاقی قرار گرفته که در مسیر قله معروف تراشوم واقع شده است. این ییلاق هرجمعه میزبان تعداد زیادی کوهنورد و طبیعتگرد است که برای دیدن طبیعت بکر آن و صعود به قله معروف تراشوم از آن عبور میکنند و دقایق و ساعاتی را در طبیعت زیبا و حیرتانگیز آن میگذارنند.
روستای فوشه

روستای فوشه در ۲۲ کیلومتری جنوب غرب شهرستان فومن و نزدیک قلعه رودخان قرار گرفته است. ویژگی منحصربهفرد و خاص این روستا باعث شده جزء جاهای دیدنی فومن باشد. همچنین محصور شدن این روستا از غرب، جنوب و جنوب غرب به مناطق کوهستانی چشماندازهای زیبایی را بهوجود آورده است.
پوشش گیاهی متنوع و درختانی مثل توسکا، افرا، برگ، راش، رخمندی و راش طبیعی طبیعت روحنواز و سبزی را برای ساکنین و بازدیدکنندگان این منطقه ایجاد کرده که دیدن آنها خالی از لطف نیست.
غار خون فوشه

غاری قدیمی و کهن با قدمت سه هزارساله در فاصله ۱۵ کیلومتری روستای فوشه و نزدیک قلعه رودخان قرار دارد. این غار که از نوع ریزشی است یکی از جاذبههای تاریخی و ارزشمند فومن و استان گیلان محسوب میشود و بهخاطر هویت تاریخی و زیستمحیطی که دارد بسیار مهم و شناخته شده است.
داخل غار چند دالان بزرگ در جهتهای مختلف وجود دارد و هر کدام به راههای و قسمتهای دیگری ارتباط دارند. سفالهای شکسته، خفاش و بقایای باقیمانده از دوران حیات این غار و فضای طبیعی و ویژهای که بر اثر هوازدگی فیزیکی و شیمیایی در این غار دیده میشود ویژگیهای خاص و مهم غار خون فوشه فومن است.
منطقه گشت رودخان و سیاه مزگی

سال ۱۳۷۸ این منطقه توسط سازمان محیط زیست در لیست مناطق حفاظتشده و مهمی ثبت شد. منطقه گشت رودخان با رودهای فراوان و اقلیم مرطوب و خیلی مرطوب جزء بخشهای مهم استان گیلان است. وجود نمونهای کامل از جنگلهای کمنظیر هیرکانی در جلگه این منطقه تا مراتع ییلاقی و باغهای زیبای چای، دیگر ویژگی منطقهی مهم گشت رودخان و سیاه مزگی است.
اگر به هوای طی کردن مسیر فاصله فومن تا دریا و دیدن مناطق ساحلی و زیبای آن به این منطقه میآیید، دیدن از محیط زیست طبیعی گشت رودخان به هیچوجه از قلم نیندازید. گونههای جانوری این منطقه شامل مرال شوکا، پلنگ، خرس قهوهای، گراز، شغال، روباه معمولی، گربه جنگلی، سیاهگوش، تشی، گورکن، قرقاول و ابیا است.
چشمه آب معدنی علی زاخونی و زمزمه

چشمه آب معدنی علی زاخونی و زمزمه هم یکی دیگر از جاهای دیدنی فومن است که گردشگران و بازدیدکنندگان زیادی را بهخود جذب میکند. نوشیدن آب این چشمه بهخاطر بیکربنات زیادی که دارد برای درمان بسیاری از بیماریها، مثل بیماری گوارشی بسیار مفید است.
چشمه زمزمه در لیست جاهای دیدنی فومن قرار دارد که بهخاطر نزدیکی با معدن آهن و رنگ نارنجی خود، طعمی تلخ و نامطلوب دارد اما ساکنین محلی معتقدند فواید درمانی آب چشمه بسیار زیاد است و آن را با شکر مخلوط میکنند و برای درمان بیماریهای ریوی و گوارشی از آن استفاده میکنند.
بقعه سبز قبا

بقعه سبز قبا از اماکن مذهبی و مقدس شهرستان فومن است که در روستای شنبهبازار قرار دارد. حضور پیکر مطهر چند تن از شهدای دفاع مقدس باعث شده تا ارج و قرب این مکان مقدس برای محلیان و گردشگران بیشتر شود و علت حضور گردشگران و مسافران در این منطقه باشد.
درخت آقادار یا درخت مزار هم در نزدیکی بقعه سبز قبا درختی است که طبق باور قدیمی مردم محلی بسیار مهم است. مردم قدیمی این منطقه پارچه سبز رنگی را بهنیت حاجت روا شدن به این درخت وصل میکردند.
آبشار لار چشمه

آبشار لارچشمه سر راه جادهی فومن به ماسوله واقع شده. هم میتوان از مسیر فومن به آن رسید و هم وقتی برای دیدن جاهای دیدنی ماسال و ماسوله به این مناطق میروید، سری به آبشار لار چشمه هم بزنید. محیط بکر و زیبای آن محل مناسبی برای طبیعتگردی، عکاسی و ثبت تصاویر زیبا و بهیادماندنی است.
مسافران و گردشگرانی که برای دیدن این آبشار و مناطق به محل لار چشمه میآیند میتوانند از رستورانها و استراحتگاههای محلی که در نزدیکی آبشار وجود دارد استفاده کنند.
رودخانه پلنگ ور

رودخانه پلنگور از کوههای تالش و قسمت جنوب ده آلیان میآید و مزارع و زمینهای کشاورزی روستاهای اطراف از جمله روستای سه سار را آبیاری میکنند. محیط طبیعی و زیبایی که بهخاطر عبور این رودخانه ایجاد شده یکی از مناطق سرسبز و جذاب برای تفرج و استراحت است.
ماسال

ماسال یکی از جاهای دیدنی فومن و صومعه سرا است. کنارهها و اطراف کوه تالش شهری کوچک و با موقعیت جلگهای قرار دارد که به نام ماسال شناخته میشود. ماسال در ۵۰ کیلومتری شمال غرب رشت و ۲۰ کیلومتری غرب فومن و صومعهسرا قرار گرفته است.
ماسال در گذشته بخشی از تالش بود اما سال ۱۳۷۶ از این منطقه جدا و مستقل شد و امروز دو بخش مرکزی، شازند مرند و چهار دهستان دارد. اگر قصد دارید برای ماندن در یک اقامتگاه محلی و سنتی به فومن و شمال سفر کنید در این مناطق میتوانید اقامتگاه و هتلهای محلی مناسب و زیبایی پیدا کنید.
ییلاق آندره

همانطور که روستاهای سرسبز و زیبا از بخشهای گردشگری و مهم فومن هستند، ییلاقها هم جزء مناطق پرطرفداری است که گردشگران برای دیدن آنها عازم سفر و جاده میشوند. ییلاق آندره در مسیر جاده ماسوله به خلخال در بخش سردار جنگل فومن طبیعتی خارقالعاده و بهیادماندنی دارد که برای شما خاطرات خوش و ماندگاری بهجا خواهد گذاشت.
طبیعت ماکلوان

ماکلوان که در زبان تالشی به نام ماکلان شناخته میشوند شهری کم جمعیت در مسیر جاده جاهای دیدنی فومن و ماسوله است. دو بخش ماکلوان بالا و پایین، قسمتهای اصلی این روستا را تشکیل میدهند که طبیعتی زیبا و مثالزدنی دارند. پراکندگی خانهها در کنار باغها و مزارع چای و شالیزارهای آنقدر زیاد است که چشمانداز وسیع و سبز ایجاد کرده و منظرهای زیبا برای گشتوگذار و عکاسی است.
گسکره

گسکره در نه کیلومتری جاده ماسوله با آبوهوایی کوهستانی یکی از قدیمیترین روستاهای استان گیلان و مناطق کوهستانی این منطقه است. این منطقه هم بهخاطر تلفیقی از طبیعت سبز و کوهستانی که دارد بسیار مورد توجه مسافران و گردشگران قرار میگیرد.
رستوران خاله خاور

شکمگردی در سفر یکی از بخشهای جدانشدنی و مهم است. تجربه و چشیدن طعمهای جدید و محلی لذت سفر را دوچندان میکند؛ در سفر به فومن میتوانید به رستوران خاور خانم یا خاله خاور که رستوران بسیار معروفی است بروید و غذاهای سنتی شمالی را مثل میرزاقاسمی، مرغ شکمپر و کباب ترش میل کنید.
طبیعت بکر و سرکش شهرستان فومن باعث شده تا این منطقه یکی از مهمترین و پرطرفدارترین مناطق شمالی ایران شود. فومن که در فاصلهی ۲۷ کیلومتری رشت، ۳۵۶ کیلومتری تهران و ۵ کیلومتر صومعهسرا قرار گرفته، لیستی از دیدنیها و جاذبههای متنوعی دارد که دیدن آنها خالی از لطف نیست.
اگر میخواهید در یک زمان مناسب و خوب به دیدن این مناطق بروید، فصلهای بهار و پاییز بیشترین توصیه ما به شماست اگر چه که زیباییهای این شهرها چهار فصل است. پیشنهاد میکنیم حداقل زمان سفر خود را یکهفتهای برنامهریزی کنید تا همهی جاهای دیدنی فومن را ببینید.
علاوه بر این به خاطر فاصله فومن تا دریا ، دیدن دریا و سواحل زیبای آن را هم فراموش نکنید. شما تجربهی دیدن فومن را پیش از این داشتهاید؟ کدام یک از این جاهای دیدنی فومن و صومعه سرا برایتان جذاب بوده است؟ ترجیح میدهید کدام جاذبه را بیشتر به دوستان خود توصیه کنید؟